Uzun süreli diz ağrısı nedeni arasında karşımız en sık olarak diz artrozu (kireçlemesi) gonartroz hastalığı bulunmaktadır. Diz artrozu genellikle primer artoz (sebebi belli olmayan), romatoid artrite bağlı ve travma sonrası meydana gelen artroz sıralaması ile görülür. Diz kireçlenmesi (primer artroz) genellikle 50 yaş sonrasında ortaya çıkmaktadır ve ailesel bir yatkınlık mevcuttur. Kıkırdak yapıda kırıkılar sonrasında kemik yüzeyler açığa çıkar ve sürtünmeye bağlı olarak hastalarda ağrı ve şişlik meydana gelmektedir. Romatoid artrite bağlı diz artrozunda ise eklem kapsülünden salgılanan sinovyal sıvının aşırı salgılanmasına bağlı olarak dizde yaygın kıkırdak hasarı meydana gelmekte ve dizde kireçleme meydana gelmektedir.

Diz artrozu olan hastalarda meydana gelen şikayetler öncelikle olarak ağrıdır. Ağrı ilk olarak yürüme ve uzun süre ayakta durma ile meydana gelmekte iken hastalığın ilerlemesi ile beraber gece ağrısı da oluşmaktadır. Diğer önemli bir şikayet ise dizlerde zamanla meydana ve ilerleyici olan hareket kısıtlılığıdır. Hareket kısıtlılığının sebebi ise ağrı ve hareket yüzeylerinin tahribatıdır. Ara dönemlerde dizlerde tahribata bağlı olarak diz çevresinde şişlik, kızarıklık, ağrı ve hareket kısıtlılıklarının arttığı dönemler artrozun akut alevlenme dönemleri olabilmektedir.

Tedavide konservatif ve cerrahi tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Konservatif tedavi ameliyat dışı yöntemler ile tedavi olarak bilinmektedir. Konservatif tedavi ancak ileri derecede diz artrozu olmayan hastalarda uygulanabilir. Bu tedavi yöntemi arasında antiinflamatuar ağrı kesiciler, glukozamin kondroitin tabletleri, fizik tedavi, hayat modifikasyonu ve diz içerisine hyaluronik asit enjeksiyonu sıralanabilir. Cerrahi tedavide diz protezi uygulamaları bulunmaktadır.

Diz protezi ameliyatı

Aşınmış ve bu nedenle ağrıya neden olan diz ekleminin değiştirilmesidir. Uyluk kemiğinin en altı ve kaval kemiğinin üstü çıkarılarak metal bileşenler ile yeni bir diz eklemi yapılır.Yani aşınmış olan eklem çürük bir dişteki kaplama gibi değiştirilir. Bu ameliyat sayesinde hastalar aylar hatta yıllardır çekmiş oldukları ağrıdan çok kısa bir süre içinde tamamıyla kurtulurlar. Ameliyat aynı zamanda dizin hareket kabiliyetini de artırabilir.Böylece hastalar ağrı duymaksızın daha rahat yürüyebilirler.

İki çeşit diz eklemi ameliyatı vardır:

  • Kısmi diz protezi

Kısmi diz eklemi ameliyatı dizin aşınmış ve yıpranmış bölgelerini kaplamayı içerir. Bu ameliyat genellikle dizin yalnızca bir bölümü aşınmışsa yapılır.

  • Tam Diz protezi

Tam diz protezi dizin sakatlanan ya da hasar gören parçalarını yapay parçalarla değiştirmeyi içerir. Yeni diziniz, uyluk kemiğinizin sonundaki bir metal parçadan, kaval kemiğinin üst bitiminde bir metal ve plastik ara parçasından ve eğer gerekliyse diz kapağında bir plastik butondan oluşacaktır.

Ameliyat ve iyileşme dönemi

Ameliyat genellikle 1-2 saat arasında sürer ve hasta genellikle 3-10 gün arası hastanede kalır. Ameliyat dizin ön tarafında 10-12 cm uzunluğunda bir kesik yoluyla gerçekleştirilir. Dikişler kendiliğinden düşebilir ya da emilmeyen tipte dikişler ise 2-3 hafta arasında alınır. Hastalar ameliyattan hemen sonra oturabilirler. Ameliyatın hemen ertesi günü ayağa kalkabilirler. İkinci gün koltuk değnekleri ile yürür merdiven inip çıkarlar. Ortalama 1 haftada tek koltuk değneği ile yürüyebilir hale gelir ve ikinci hafta sonunda desteksiz sorunsuz ağrısız bir şekilde yürürler.

Ameliyat sonrasında 3. ayında tempolu yürüme sporlarına, 6. ayda ise trekking sporlarına ve bisiklet kullanmaya izin verilmektedir.